آب خالص شده توسط دستگاه دیونایزر  آزمایشگاهی نه تنها باید برای مصرف انسان بلکه باید برای اهداف دیگر نیز به کار گرفته شود از جمله ملزومات کاربرد های پزشکی ، دارویی ، شیمیایی و صنعتی .

خالص سازی آب به وسیله ی دیونایزر فرآیند حذف آلوده کننده های نامطلوب شیمیایی ، زیستی ، جامدات معلق و گاز ها از آب آلوده است و هدف تولید آبی است که مناسب هدف خاصی باشد .

آب مقطی و آب دیونایزه شده ( DI ) متداول ترین نوع آب تخلیص شده هستند . اولین کاری که باید انجام داد این است که تخلیص بالای آب به چه منظوری به کار گرفته می شود و بنابراین برای این منظور باید جامدات معلق ، جامدات حل شده ، گاز های حل شده ، مواد آلی و جنبه های زیستی آب را مد نظر بگیریم .

توضیح فرآیند دیونایز کردن ( دیونیزه کردن ) آب

برای دیونایزر کردن آب راه های زیادی وجود دارد .بعضی کوچک و ساده هستند و سایرین بزرگ و پیچیده . روش استفاده شده در نظر گیری حجم آب دیونایز شده و میزان خلوص مورد نیاز را تعیین خواهد کرد . عمل دیونایزر کردن یا تبادل یونی یک فرآیند سریع و برگشت پذیر است که در آن یون های ناخالصی موجود در آب توسط یون هایی جایگزین می شوند که توسط یک رزین تعویض یون آزاد می شوند . رزین تعویض یون یک نوع میل جذبی نسبت به مواد غیر آلی حل شده دارد که معمولا ۹۵% تعداد آلوده کننده های متداول آب را تشکیل می دهند .

رزین باید در زمان های مختلف برای بازگردانی آن به شکل یونی اولیه اش دوباره ایجاد شود . رزین دارای دو نوع پایه است :

رزین های تعویض کاتیون – یون های هیدروژن ( H+ ) یا دیگر یون های دارای بار مثبت را برای تعویض با کاتیون های ناخالص آزاد می کنند .

رزین های تعویض آنیون – یون های هیدروکسیل ( OH-) یا دیگر یون های دارای بار منفی را برای تعویض با آنیون های ناخالص آزاد می کنند .

مزایا و معایب دیونایز کردن

مزایای این روش شامل موارد زیر می شود

بیش از ۹۸% آلوده کننده ها را حذف می کند

بدون هدر رفتن آب

بدون نیاز به جریان الکتریکی

سرعت جریان بالا

عدم نیاز به محفظه ی ذخیره سازی ( تانک ذخیره سازی )

سرمایه ی اولیه ی نسبتا ارزان

قابل شکل گیری مجدد

دیونایزر کردن اگر به همراه کربن فعال شده به کار گرفته شود می تواند مواد شیمیایی و انگل ها را حذف کند و از رزین در برابر کلر محافظت کند . محدودیت های این عمل شامل ظرفیت تقلیل یافته  می شود زمانی که از آن بر روی منابع آب دارای محتوای معدنی بالا به کار گرفته می شود